Hành trình tiến hóa của cá Koi

Những chú cá Koi với màu sắc đẹp và body chuẩn khiến nhiều người “mê mẩn”. Người trong giới rất sành sỏi về các loại Koi nhưng không phải ai cũng rõ về lịch sử tiến hóa của loài cá này. Akikoi xin giới thiệu đến các bạn những thông tin thú vị về lịch sử của cá Koi…

Koi, hay Nishikigoi (Cyprinus carpio), tổ tiên của chúng là cá chép. Ở ngoài môi trường tự nhiên hay cá chép chưa thuần hóa thường có màu nâu hay màu xanh như những con Chagoi hiện nay. Nhưng cho đến khi chúng được chọn lọc sinh sản và lai giống tại Nhật Bản thì từ đó mới xuất hiện giống cá có nhiều màu sắc phong phú và hình dạng bệt màu khác nhau và người ta gọi là cá chép nhiều màu sác hay gọi là Koi. 

Vào thế kỷ thứ 17 những người làm ruộng lúa tại Trung Quốc thích nuôi cá chép trong ruộng lúa của mình có thể để cải tạo đất hoặc tận dụng những hạt lúa, rơm rạ để nuôi cá làm thức ăn hoặc để nuôi vì sự gần gũi của tập tính và vì đồng cảm (vì cá chép có tập tính vượt thác, ngược dòng là biểu tượng của sự hóa rồng).

Cách làm này dần dần được truyền đến Nhật Bản cũng như con cá chép được đem về đến Nhật Bản. Cũng chính những người nông dân Nhật Bản đã yêu quý Koi và đưa chúng về ao ở nhà mình để nuôi và dự trữ…, vô tình họ đã phát hiện ra sự đột biến gen. Họ phát hiện ra khi nuôi chung con cái và trống của một số loại khác nhau thì sinh ra những đàn con đa màu sắc mà ngày nay chúng ta được biết đến là Koi và Koi đã sớm được trở thành niềm đam mê của nhiều người và trở thành biểu tượng cho thanh niên tuổi trẻ Nhật. Vì Koi được yêu mến và có ý nghĩa như vậy nên người Nhật đã dày công đi khắp nơi sưu tầm nhiều loại cá chép khác nhau như da trơn doitsu và lucky koi từ Đức, như da trong suốt từ châu âu, từ nam mỹ, từ Trung Quốc là cá chép màu vàng và màu đỏ Benigoi …rồi họ sắp xếp lại thành hệ thống hoàn chỉnh và đến ngày nay chúng ta mới có được nhiều dòng phong phú và đẹp như vậy.

Đến đầu thế kỷ 20, Koi lại rời Nhật Bản và đi khắp Châu Âu và cả Nam Mỹ. Bạn cứ hình dung như một cái cây có bộ rễ vươn khắp mặt đất để lấy chất dinh dưỡng nuôi thân cây và cây sẽ đâm cành sẻ nhánh và cho ra quả. Quả là kết quả, Koi là thành quả của việc người ta đi khắp nơi để suy tầm các loại cá chép khác nhau và làm ra được koi và koi lại được đưa đi khắp nơi để vẽ nên những bức tranh sống động đầy màu sắc.

Koi thường có kích thước khoảng 2-3 feet. Với kích thước như vậy nên Koi cần được nuôi trong một ao lớn, thể tích ít nhất là 1000 gallons. Koi cần chất lượng nước luôn luôn trong sạch và lành mạnh để duy trì sức khỏe và màu sắc, vì thế hồ Koi cần hệ thống lọc nước hoàn chỉnh và đầy đủ nhất: lọc vi sinh để lọc nirat, nitrit và amonac; lọc thô để lọc phân và loại bỏ phân ra khỏi ao; lọc tinh để làn nước luôn trong lành; hệ thống đèn UV để diệt khuẩn và diệt tảo.

Nếu Koi được sống trong môi trường đảm bảo tiêu chuẩn và được chăm sóc tốt nhất thì tuổi thọ của chúng có thể lên đến 50 – 70 năm tuổi tại khu vườn của bạn. Trên thế giới đã từng có những chú koi có tuổi thọ hơn 200 năm tuổi, ngày nay khoa học kỹ thuật có thể xác định tương đối chính xác tuổi của một chú koi bất kỳ bằng mẫu vẩy của chúng.

Người Nhật đặt tên koi theo màu sắc và dòng gốc bố mẹ

Phân loại theo bệt màu:

• Ai – blue – màu xanh da trời
• Aka – red – màu đỏ
• Bu - size classification – kích thước có thể phân loại được
• Budo – purple - tím
• Cha – brown – xanh nâu
• Doitsu - German scale, these are either completely scaleless or have rows of large scales along the dorsal and lateral lines – da trơn , không vẩy
• Gin – silver – lấp lánh, chiếu kim cương, như đồ trang sức
• Hi – red – đỏ ớt
• Kana - male koi – con đực / con trống ( khi vuốt bụng ra chất trắng trắng , tai bơi có gai sinh dục )
• Ki – yellow – màu vàng
• Kin – gold – vàng lắp lánh ánh kim
• Mena - female koi – con cái / con mái ( body đẹp hơn , vuốt bụng cho ra ít trứng … )
• Midori – green – màu xanh lá cây
• Nezu – gray – màu khói / wash
• Orenji – orange – màu cam – cam bóng loáng
• Shiro – white – màu trắng
• Sumi – black – màu đen
• Tategoi - small koi with potential – koi kích thước nhỏ nhưng có sự phát triển bệt màu về sắc rất đẹp

Phân biệt dòng theo người Nhật:

• Asagi - thân có màu xanh da trời hoặc màu khói xám – nhưng lường bụng và tay bơi màu đỏ
• Bekko - thân màu trắng , hoặc có cả màu vàng hoặc màu đỏ, tất cả ba loại đều có trên lưng những vệt đen đan xen nhau
• Goshiki - là dòng da trong suốt có bệt màu là một trong 5 màu rỏ rệt như trắng ,đỏ, đen, xanh da trời và xanh dương đậm, thường thì giữa thân của koi có mãng màu như đặt lên thêm thân koi tạo ra những dòng kohaku goshiki hoặc sanke goshiki.
• Hariwake - thân như màu kim loại phản quang với những mãng bệt bớt màu cam hoặc vàng
• Kawairmono - đơn giản là khi nó không được phân loại vào dạng nào thì là kawarimono
• Kohaku – khỏi nói bạn cũng biết mà – thân trắng với bệt màu đỏ ớt – nhưng cũng rất phong phú dòng nhé
• Koromo - thân trắng với bệt màu xanh da trời hoặc àu đen mắt thơm phủ cả bệt đỏ
• Kumonryu – dòng da trơn, thân trắng với bệt màu đen
• Matsuba - vẩy mắt thơm hoặc vẩy giáp toàn bộ cơ thể
• Ogon - một màu chuẩn thì gọi là ogon
• Sanke - thân màu trắng với bệt màu đỏ và đen và không có một vết đen nào trên đầu
• Showa - thân màu đen với bệt màu trắng và đỏ
• Shusui - là dòng da trơn , thân trắng nhưng dọc theo đường bên là màu đỏ
• Tancho – toàn bộ thân phải trắng không tùy vết và có một vòng tròn màu đỏ trên đầu – như quốc kỳ Nhật Bản.

Những thông tin thú vị vừa rồi đã giúp các bạn hiểu thêm về loài cá Koi xinh đẹp, còn rất nhiều thông tin thú vị khác sẽ được chúng tôi bật mí trên website của Akikoi, hãy ghé thăm website của chúng tôi tại địa chỉ: http://akikoi.vn/

 

Akikoi tổng hợp